Πέμπτη, ημέρα της Χημείας! Chemistry Thursday: Πολυφαινόλες!
Πολυφαινόλες
Τι ακριβώς όμως είναι οι πολυφαινόλες;
Φαινόλες χαρακτηρίζονται οι ενώσεις εκείνες οι οποίες έχουν στο μόριό τους τουλάχιστον έναν αρωματικό δακτύλιο και συγκεκριμένα διαθέτουν μια χαρακτηριστική ομάδα που μοιάζει με την φωτογραφία.
Πολυφαινόλες είναι μια μεγάλη οικογένεια από φυσικά φυτικά προϊόντα τα οποία συναντάμε κυρίως στα φρούτα, στα λαχανικά, στους ξηρούς καρπούς, στους σπόρους, στα λουλούδια και στον φλοιό των φρούτων. Αυτές οι ενώσεις μπορούν να ταξινομηθούν σε διαφορετικές ομάδες με βάση τον αριθμό των φαινολικών δακτυλίων που περιέχουν και των δομικών μονάδων που ενώνουν τους δακτυλίους μεταξύ τους. Έτσι λοιπόν χωρίζονται στις εξής κατηγορίες : φαινολικά οξέα, φλαβονοειδή, stilbene και lignan.
Φαινολικά οξέα περιέχουν τροφές όπως ο καφές, τα κρεμμύδια, το μήλο, το σιτάρι και γενικότερα τα δημητριακά και τα βατόμουρα. Η κατηγορία των φλαβονοειδών όπου ανήκουν και οι κατεχίνες απαντάται στα εσπεριδοειδή, στο τσάι, στα μούρα και κεράσια καθώς και στο κόκκινο κρασί και στη σοκολάτα. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν και οι ταννίνες που τις βρίσκουμε στο κόκκινο κρασί, στο τσάι και στους ξηρούς καρπούς. Η γνωστότερη ουσία της κατηγορίας των stilbene είναι η ρεσβερατρόλη η οποία βρίσκεται στη φλούδα των κόκκινων σταφυλιών και είναι γνωστή για τις αντιοξειδωτικές της ιδιότητες και έχει μελετηθεί για την προστασία του δέρματος από την υπεριώδη ακτινοβολία. Την τελευταία κατηγορία την συναντούμε συνήθως στη σόγια και στο σουσάμι.
Οι περισσότερες από τις φυσικές πολυφαινόλες είναι χρωστικές, συνήθως κίτρινο,κόκκινο ή μωβ και μπορούν να απορροφούν την υπεριώδη ακτινοβολία. Εφαρμόζοντας τοπικά, συνήθως με τη μορφή μιας κρέμας που να περιέχει έλαια πλούσια σε πολυφαινόλες, προστατεύουμε την επιδερμίδα από τις βλαβερές συνέπειες της υπεριώδους ακτινοβολίας.
Επιπλέον, οι ουσίες αυτές διαθέτουν σημαντικές αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Το δέρμα διαθέτει ένα περίπλοκο σύστημα αντιμετώπισης του οξειδωτικού στρες το οποίο με το χρόνο και την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία εξασθενεί με αποτέλεσμα την πρόωρη γήρανση και διάφορες δερματικές διαταραχές. Από τη βιβλιογραφία η εφαρμογή στο δέρμα κατεχινών φαίνεται να απαλύνει τα αρνητικά συμπτώματα που προκαλεί η υπεριώδης ακτινοβολία.
Τέλος, μπορούμε να πούμε λοιπόν ότι η χρήση, τόσο τοπικά όσο και μέσω της τροφής, πολυφαινολών και σε συνδυασμό με κατάλληλο αντηλιακό προϊόν, μπορεί να προστατέψει την επιδερμίδα από την πρόωρη γήρανση και άλλων δερματικών παθήσεων.
Βιβλιογραφία
- Joi A. Nichols, Santosh K. Katiyar, Skin photoprotection by natural polyphenols: anti-inflammatory,antioxidant and DNA repair mechanisms, Arch Dermatol Res (2010) 302:71–83
- Manach C, Scalbert A, Morand C et al (2004) Polyphenols: food sources and bioavailability. Am J Clin Nutr 79:727–747
- http://en.wikipedia.org/wiki/Polyphenols
- Katiyar SK, Afaq F, Perez A et al (2001) Green tea polyphenol (-)-epigallocatechin-3-gallate treatment of human skin inhibits ultraviolet radiation-induced oxidative stress. Carcinogenesis 22:287–294
